فناوری تزریق جت بدون سوزن (Needle-free jet injection) مدل بسیار خوبی برای کمک به کارایی کادر درمان و رسیدگی به ترس از سوزن در جهان است.
تزریقات بدون سوزن به شما این امکان را میدهد که بدون درد و ناراحتی ناشی از سوزن سرنگ، بیشترین بهره را از داروهای خود ببرید.
آنها برای افراد مبتلا به دیابت که روزانه انسولین مصرف میکنند و کارکنان مراقبتهای بهداشتی که میخواهند از صدمات ناشی از سوزن جلوگیری کنند، عالی هستند.
تزریق بدون سوزن چیست؟
تزریق بدون سوزن میتواند تحویل داروهای تزریقی را بدون استفاده از سرنگهای سوزنی سنتی ممکن کند. به عنوان نمونه، شما با یک دستگاه تزریق بدون سوزن میتوانید انسولین روزانه خود را بی نیاز به سوزن زیرپوستی یا استفاده از یک پمپ انسولین دریافت کنید.
تزریق بدون سوزن یک فناوری نسبتا جدید است که امکان تحویل دارو تراپوستی بدون درد را فراهم میکند. این فناوری به ویژه برای افراد مبتلا به ترس از سوزن بسیار مفید است.
انواع دستگاههای تزریق بدون سوزن
انواع مختلفی از سامانههای تزریق بدون سوزن وجود دارند که هر کدام دارای ویژگیها و مزایای منحصر به فردی هستند.
آنها شامل انژکتورهای فنری، انژکتورهای پودری و جت انژکتورها میشوند.
در برخی شرایط بالینی، الکتروپوراسیون میتواند برای تزریق واکسنهای دی انای و داروهای سرطان استفاده شود.
رایجترین نوع انژکتور بدون سوزن، دستگاه جت انژکتور است که برای واکسن، انسولین، هورمونها و دیگر کاربردهای دارویی استفاده میشود.
جت انژکتورهای بدون سوزن اغلب به نام انژکتورهای تفنگ جت، تفنگهای هوایی یا انژکتورهای پنوماتیک شناخته میشوند. آنها میتوانند یک بار مصرف یا چند بار مصرف باشند.
تعداد دفعاتی که میتوان از انژکتور استفاده کرد به نوع داروی مورد استفاده و سازنده آن بستگی دارد. به عنوان نمونه، برخی انژکتورهای چند بار مصرف تا ۵۰۰۰ بار برای تحویل دوز انسولین روزانه قابل استفاده هستند.
تزریق بدون سوزن چگونه کار میکند؟
تزریقات بدون سوزن مکانیسمهای عمل مختلفی دارند که به سرنگ برای نفوذ به پوست نیازی ندارند. به عنوان رایجترین نوع تزریقات بدون سوزن اجازه دهید در ادامه جت انژکتورها را بررسی کنیم.
جت انژکتورها با داروهای مایع مانند انسولین یا واکسنها پر میشوند و یک مکانیسم فنری در سامانه تزریق فعال میشود. مکانیسم فنر، هوای فشرده را درون دستگاه پزشکی به دام میاندازد و آن را برای یک تزریق پرتاب با فشار آماده میکند.
هنگامی که زمان مصرف دارو فرا میرسد، با فشار دادن یک دکمه روی انژکتور بدون سوزن، دارو به دلیل فشار بالای موجود درون دستگاه به صورت یک جریان پر فشار رها میشود.
این جریان با سرعت بسیار بالایی حرکت کرده و به لایههای پوست نفوذ میکند و از منافذ میکروسکوپی عبور میکند. قطر این جریان ۳ تا ۱۰ برابر کوچکتر از سوزنهای معمولی زیرپوستی است که عبور آن را آسانتر میکند.
پس از ورود، دارو به طور یکنواخت و ایمن در بافت زیرجلدی زیر پوست پخش میشود.
با انژکتورهای بدون سوزن، این فرآیند کمتر از یک دهم ثانیه طول میکشد و شما نباید چیزی احساس کنید.
تاریخچه تزریق بدون سوزن
تزریق جت آن گونه که امروز آن را میشناسیم، یک روش نسبتا جدید دارورسانی است. با این وجود، تکنیکهای مشابه مانند طب سوزنی که قدمت آن به اوایل سالهای ۱۸۰۰ میلادی باز میگردد، برای قرن هاست که استفاده میشوند.
در اوایل قرن بیستم، دستگاههای تزریق جت به شکلی که امروز میشناسیم، توسعه یافتند. با این وجود، آنها بیشتر برای مطالعات بالینی و فعالیتهای آزمایشگاهی استفاده میشدند و نه برای استفاده عمومی یا تجاری.
در حدود دهههای ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۰، رابرت ای. هینگسون، متخصص بیهوشی آمریکایی، نخستین تزریق بدون سوزن را برای ارائه داروی بی حسی موضعی انجام داد.
با این وجود، استفاده مکرر در بیماران مختلف منجر به شیوع هپاتیت بی شد و بر همین اساس بود که سازمان بهداشت جهانی استفاده از این دستگاه در آن زمان را محدود کرد.
در دهه ۱۹۹۰ بود که پیشرفت قابل توجهی در فناوری تزریق بدون سوزن حاصل شد. چندین شرکت تولید انواع مختلف جت انژکتورها را آغاز کردند.
فواید تزریق بدون سوزن
تزریقات بدون سوزن مزایای مختلفی نسبت به تزریق سوزنی سنتی دارند. در ادامه چند نمونه ارائه شده است.
خطر کمتر آسیب ناشی از سوزن
صدمات ناشی از سوزن میتواند یک خطر جدی شغلی برای کارکنان مراقبتهای بهداشتی باشد که در معرض عفونتهای خونی مانند هپاتیت بی و سی و اچ آی وی قرار دارند.
این شرایط ممکن است در خانه و به واسطه رها کردن سرنگهای عادی و دور نریختن درست آنها نیز رخ دهد. هر فردی میتواند سرنگ را برداشته و به خود آسیب وارد کند.
تزریقات بدون سوزن این خطر را از بین میبرند، زیرا هیچ خون یا نوک سوزنی در تزریق وجود ندارد.
جذب سریعتر دارو
تزریقات بدون سوزن، مانند جت انژکتورها، میتوانند نفوذ و جذب داروها را از طریق بافت پوست بهبود ببخشند. با استفاده از آنها اطمینان حاصل میشود که دارو به لایه درست رسیده و به طور مساوی پخش میشود که جذب آن را تسهیل میکند.
یک جت انژکتور در هر بار استفاده دوز یکسانی را تحویل میدهد که به فراهمی زیستی بهتر منجر میشود، به این معنی که شما دوز درست از داروی مورد نیاز بدن خود را دریافت میکنید.
اگر انسولین دریافت میکنید، این امر به دارو اجازه میدهد تا سریعتر شروع به کار کرده و سطح مطلوب قند خون را به ویژه پس از وعدههای غذایی حفظ کند.
اضطراب کمتر برای افراد مبتلا به ترس از سوزن
فوبیای سوزن یک ترس رایج است که میلیونها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار میدهد. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا تخمین میزند که از هر سه کودک، دو نفر و از هر چهار بزرگسال، یک نفر به فوبیای سوزن مبتلا باشد.
اگر به دیابت مبتلا هستید و روزانه انسولین مصرف میکنید، در شرایطی که از سوزن نیز هراس دارید، این میتواند ناتوان کننده بوده و حتی به اضطراب منجر شد.
تزریقات بدون سوزن نیاز برای سوزنهای سنتی را حذف کرده و دریافت دوزهای انسولین و دارو را با استرس بسیار کمتری همراه میکند.
بدون درد و مهربان با پوست
تزریقات بدون سوزن بدون درد هستند، زیرا قطر جریانهای جت تولید شده توسط دستگاهها بسیار کوچکتر از سوزنهای معمولی سرنگ هستند.
پوست به واسطه قطر بسیار کم جریان پر فشار اذیت نمیشود. برخلاف سرنگهای سنتی، تزریقات بدون سوزن موجب خونریزی، کبودی یا آسیب پوستی نمیشوند.